Samsun Kurtuluş Yoluna Heykeli Dikilenler

EKREM BEY

Kavak’ın Karlı Köyü 1887 doğumlu Canbulatoğlu Berzek Ekrem Bey Rum Pontus Çetelerine karşı 1915 yılında Türklerden oluşan Samsun ve çevresindeki İlk ulusal çeteyi oluşturdu. Mahmur dağında Susuz Hanlara kadar olan bölgeyi elinde tutarak Samsun’dan Anadolu içlerine giden yolun güvenliğini sağlıyordu. 22 Temmuz 1919 yılında Rum Pontus Çeteleri tarafından şehit edildi.

KERİMREİSOĞLU İSMAİL (YURTSEVER)

19 Mayıs 1919 Sabahı Mustafa Kemal Paşa’nın Silah Arkadaşlarını kayığıyla Samsun’a Çıkaran Kişidir. 1934 – 1935 yılları arasında Samsun Belediye Başkanlığı Yapmıştır.

YUSUF (AKAL) AĞA

Kavak Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanıdır. Rum Pontus Çeteleri ile yapılan Cubi, Asarcık, Karaçam çatışmalarında ve Şahinkaya Harbi’nde Büyük Yararlılıklar Göstermiştir. 1931 Yılında Vefat Etmiştir.

KARAKAŞ MUSTAFA

19 Mayıs 1919 Sabahı Mustafa Kemal Paşa’yı Kayığıyla Samsun’a Çıkaran Kişidir. Osmanlı döneminin Bahriye subayı idi Mollaoğlu Mustafa... İstanbul Beyoğlu'nda bir kavgaya karışınca rütbesi sökülür ve subaylıktan atılır.

Ne yapacağını düşünürken aklına Samsun'a gitme fikri gelir.

O tarihte Samsun ticaretin merkezi konumundaydı. Bu kente sık sık gemiler gelirdi. 7 tane olan iskeleye, denizin sığ olması nedeniyle gemiler yanaşamaz, bu yüzden açıkta demirlerdi. İnsanlar ve yükler gemilerden karaya sandallarla nakledilirdi.

Kara kaşlı, gözü pek olan Mollaoğlu Mustafa, denizciliği çok iyi bilirdi. Samsun'da nafakasını çıkarabilirdi. Kararını verir ve Samsun'a gelir. İlk işi kayık satın almak olur. Böylece açıkta demirleyen gemilerdeki yolcuları ücret karşılığında iskeleye taşımaya başlar.

O günlerde memleket fiilen düşman işgali altına girmişti. Uzun savaşlardan çıkmış halk yorgun, bezgin ve moralsizdi. Osmanlı imparatorluğu, İtilaf Devletlerinin esiri olmuştu.

Tarihler 18 Mayıs 1919 Pazar gününü gösteriyordu. Genç denizci, İstanbul'dan bir paşanın Samsun'a geleceğini duyunca içini büyük bir heyecan kaplar. Bir gün sonra, yani 19 Mayıs 1919 Pazartesi günü sabahın erken saatinde sahile iner. Kendisiyle birlikte bir kaç kişi de sahildedir. Orada konuşulanlardan gelen kişinin 9. Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa olduğunu öğrenir. Bir şey daha öğrenir Mollaoğlu Mustafa. Paşa'nın bulunduğu geminin İngiliz torpidosu tarafından batırılacağını..

Mollaoğlu Mustafa, hemen kayığını hazırlar. Gözünü Fener Burnu'na dikmiş halde beklemeye başlar. Saatler 08.00'i gösterirken Fener Burnu'ndan süzülerek gelen ufak bir gemi görünür.

İngiliz torpidosunun, paşanın bulunduğu gemiyi batıracağı korkusunu yaşayan Mollaoğlu Mustafa, sert esen poyraz nedeniyle çalkantılı olan denizde kayığın küreklerine asılır. "Havuzlu İsmail" lakaplı İsmail Yurtsever'in kullandığı sandal da, içinde Kurmay Binbaşı Mahmut Ekrem Bey'i gemiye ulaştırmak için hareketlenir. İki kayık açıkta demir atan gemiye yanaşır.

Kurmay Binbaşı Mahmut Ekrem bey gemiye çıkar. Güvertede bulunan üzerinde boz bir kaput, başında kalpak olan Mustafa Kemal Paşa'ya selamını verir ve çoşkulu bir ses tonuyla "Hoşgeldiniz Paşam, Emrinizdeyiz" der. Paşa'yı Samsun'da karşılayan ilk kişi olan Kurmay Binbaşı Mahmut Ekrem Bey, Mustafa Kemal Paşayı kayığa davet eder.

Karanlık günler yaşayan Türk Milleti için yeni bir umut ışığı olacak olan Mustafa Kemal Paşa, Bandırma Vapuru'ndan iner. Merdiven başındaki Mollaoğlu Mustafa,'nın kayığına biner.

Kaşı kara, gözü pek olan Molllaoğlu Mustafa heyecanlanır. Çünkü, savaşlardan yenik çıkmış bölünmüş, umutsuz yorgun, çileli bir milleti, yeniden diriltmek, ayağa kaldırmak üzere gelen Mustafa Kemal Paşa'yı Samsun’a, başka bir deyişle Anadolu’ya ilk çıkaran kişi olacaktır.

Paşa'ya kendisini "Eski bahriye zabitlerinden Mollaoğlu Mustafa" olarak tanıttıktan sonra küreklere bütün gücüyle asılır. Bu sırada Mustafa Kemal Paşa, Mollaoğlu Mustafa'ya eliyle dağları göstererek, "Bu dağlarda Pontusçular var mı?” diye sorar. Genç denizci, "Paşam Havza'ya kadar 750 kadar efradı olan Pontus çeteleri var. Birkaç mislide dağların arkasında. Halk bu yüzden sizi karşılamaya çıkamadı, paşam" der.

Birinci dünya savaşı sırasında Ruslar tarafından Samsun'daki 7 iskeleden 6'sı bombalanarak yok edilmişti. Kalan tek iskele de Fransız Reji (Tütün) İdaresi'ne aitti. Molllaoğlu Mustafa, sandalı ahşap yapılı iskelenin soluna yanaştırır.

Mustafa Kemal Paşa'yı iskelede karşılamak üzere Mutasarrıf adına Samsun Hususi Muhasebe Müdürü Yanyalı Osman Bey, Belediye Reisi adına Belediye Meclis üyesi Hacı Molla, 15. Fırka Levazım memuru Yaşar Bey, 15. Fırka Yaveri Üsteğmen İsmail Hakkı Bey, Samsun Polis Müdürü Refik Koraltan Bey ve İskele Komiseri Said Efendi ile Şehrin ileri gelenlerinden Boşnakzade Süleyman Bey, Nemlizadelerden Mehmet Bey, Terme'den Hacı Kuzu, Çarşamba'dan Selim ve Kavak'tan Aziz Bey hazır bekliyordu.

Mustafa Kemal Paşa Türkiye'nin kaderini değiştirecek o ilk adımı iskelenin tahta basamaklarına atar. Bu adım Mustafa Kemal'in Anadolu'ya ilk ayak bastığı ve Milli Mücadele'yi başlatacağı dev adım olur.

Daha sonra Samsun'un TBMM'deki ilk mebusu olacak olan Boşnakzade Süleyman Bey, Mustafa Kemal Paşa'ya şehir adına "Hoşgeldiniz" der. Paşa, karşılama heyetiyle tek tek tokalaştıktan sonra faytona biner ve Milli Mücadele'nin planlarını yapacağı Mıntıka Palas'a gider.

Mollaoğlu Mustafa, Mustafa Kemal Paşa'nın iskeleye çıkmasıyla birlikte sandalıyla birkaç sefer daha Bandırma Vapuru'na döner. Milli Mücadele yıllarına adını altın harflerle yazdıran Atatürk'ün silah arkadaşlarını da, eşyalarını da iskeleye taşır.

Atatürk'ün önderliğinde 1919 yılında başlatılan Ulusal Kurtuluş mücadelesi 1923'de zaferle sonuçlanmış ve Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur. Artık karanlık günler geri kalmıştır.

(...)

Takvim yaprakları 6 Mart 1959 tarihini gösterdiğinde ise Mustafa Karakaş 82 yaşında Samsun'da yaşamını yitirdi.

Asri Mezarlığa resmi törenle defnedildi.

O şimdi, defne ağacının kapladığı mezarında huzur ve gurur içinde yatıyor.

Mezarının taşında ise "Büyük Atatürk'ü 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun'da vapurdan karaya çıkaran Kaptan" diye yazıyor.

Editörün notu:

Atatürk'ün kurtuluş mücadelesini başlatmak üzere 19 Mayıs 1919'da geldiği Samsun'da Bandırma Vapuru'ndan sandalla karaya çıkaran kişi Mustafa Karakaş'ın olduğu resmi kayıtlarda yer alıyor. Ancak resmi kayıtlarda bulunmamasına rağmen Havuzlu İsmail (Yurtseven)'in de Atatürk'ü karaya çıkaran kişi olduğu belirtiliyor. 74 yaşında yaşamını yitiren ve 1950 yılında 184 gün Samsun Belediye Başkanlığı yapan Havuzlu İsmail (Yurtseven)'in mezar taşında da "19 Mayıs 1919'da Bandırma Vapuru'ndan Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşlarını dışarıya çıkaran" yazısı yer alıyor. Karakaş ve Yurtseven'in Atatürk ve arkadaşlarını Samsun'da karşılayanların yer aldığı şimdiki Tütün İskelesi'nde cam fanus içinde heykelleri de bulunuyor.

http://www.sanalbasin.com/-5022954/